พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ [3. สุญญตวรรค] 7. อนุรุทธสูตร
[230] ครั้นเวลาเช้า เมื่อล่วงราตรีนั้นไป ท่านพระอนุรุทธะ ครองผ้า
อันตรวาสก ถือบาตรและจีวรเข้าไปยังที่อยู่ของช่างไม้ปัญจกังคะ แล้วนั่งบน
อาสนะที่ปูลาดไว้แล้ว ลำดับนั้น ช่างไม้ปัญจกังคะถวายของเคี้ยวของฉันอันประณีต
แก่ท่านพระอนุรุทธะจนอิ่มหนำสำราญด้วยตนเอง พอเห็นท่านพระอนุรุทธะฉันเสร็จ
ละมือออกจากบาตรแล้ว จึงเลือกนั่ง ณ ที่สมควรที่ใดที่หนึ่งซึ่งต่ำกว่า ได้กล่าว
กับท่านพระอนุรุทธะว่า
พระคุณเจ้าผู้เจริญ ภิกษุผู้เถระทั้งหลายเข้ามาหากระผมในที่นี้แล้วกล่าวอย่างนี้ว่า
คหบดี ท่านจงเจริญเจโตวิมุตติอันหาประมาณมิได้เถิด พระเถระบางรูปกล่าวอย่างนี้ว่า
คหบดี ท่านจงเจริญเจโตวิมุตติที่เป็นมหัคคตะเถิด
พระคุณเจ้าผู้เจริญ ธรรม 2 ประการนี้ คือ
1. เจโตวิมุตติ1อันหาประมาณมิได้
2. เจโตวิมุตติที่เป็นมหัคคตะ2
มีอรรถต่างกันและมีพยัญชนะต่างกัน(อย่างไร) หรือว่ามีอรรถเป็นอันเดียวกัน3
ต่างกันแต่พยัญชนะเท่านั้น
คหบดี ถ้าเช่นนั้น ท่านนั่นแหละ จงทำความเข้าใจในเรื่องนี้ให้แจ่มแจ้ง
ท่านจะได้ปฏิบัติไม่ผิดจากเรื่องนี้
พระคุณเจ้าผู้เจริญ กระผมมีความเข้าใจอย่างนี้ว่า ธรรมเหล่านี้ คือ
1. เจโตวิมุตติอันหาประมาณมิได้
2. เจโตวิมุตติที่เป็นมหัคคตะ
มีอรรถเป็นอันเดียวกัน ต่างกันแต่พยัญชนะเท่านั้น